เบรคมอเตอร์ใช้สำหรับงานประเภทใด

เบรคมอเตอร์ คืออะไร?

เบรคมอเตอร์ (Motor Brake) คืออุปกรณ์ที่ติดตั้งร่วมกับมอเตอร์ไฟฟ้าเพื่อทำหน้าที่ หยุดการหมุนของเพลา อย่างรวดเร็วและแม่นยำ เมื่อหยุดจ่ายกระแสไฟไปยังมอเตอร์ โดยอาศัยแรงเสียดทานของระบบเบรคในการหยุดการเคลื่อนที่

เบรคมอเตอร์ใช้สำหรับงานประเภทใด

1. งานยก-ย้ายแนวดิ่ง (Lifting Applications)

เช่น รอกไฟฟ้า, ลิฟต์, เครน, วินซ์

• เหตุผลที่ต้องใช้เบรค: ป้องกันของตกเมื่อไฟดับ หรือเมื่อหยุดมอเตอร์
• เบรคจะล็อกเพลาไว้ทันที ทำให้ของค้างอยู่ในตำแหน่งเดิม
• ปลอดภัยสำหรับผู้ปฏิบัติงานและวัสดุ

ตัวอย่าง :

• รอกยกเหล็กในโรงงาน
• ลิฟต์ขนสินค้าในคลัง
• เครนบนไซต์งานก่อสร้าง
• วินซ์ดึงของขึ้นเขา

2. งานระบบอัตโนมัติและหุ่นยนต์ (Automation & Robotics)

เช่น แขนกล (Robotic Arm), เครื่อง CNC, แขนหยิบจับอัตโนมัติ

• เหตุผลที่ต้องใช้เบรค: ควบคุมตำแหน่งให้แม่นยำและหยุดเป๊ะ
• ป้องกันการขยับหรือเคลื่อนเมื่อไม่ได้ควบคุม
• ช่วยในการล็อกแขนกลให้อยู่กับที่

ตัวอย่าง:

• แขนกลหยิบวางชิ้นงานในสายการผลิต
• เครื่องจักร CNC ที่ต้องเจาะหรือตัดในตำแหน่งที่แน่นอน
• หุ่นยนต์บรรจุสินค้า

3. งานที่ต้องหยุดเพลาหมุนเร็ว (High-Speed Stop Applications)

เช่น เครื่องเลื่อย, เครื่องเจียร, เครื่องบด, เครื่องกลึง

• เหตุผลที่ต้องใช้เบรค: เพื่อหยุดการหมุนอย่างรวดเร็วหลังปิดเครื่อง
• ป้องกันอุบัติเหตุ เช่น มีดหมุนฟรีหลังดับเครื่อง
• เพิ่มความปลอดภัยและประสิทธิภาพในการทำงาน

ตัวอย่าง:

• เครื่องเลื่อยสายพาน
• เครื่องเจียรชิ้นส่วนโลหะ
• เครื่องกลึง CNC

4. งานสายพานลำเลียงที่ต้องการหยุดแม่นยำ (Precision Conveyor Stop)

เช่น สายพานบรรจุภัณฑ์, สายพานลำเลียงสินค้าชิ้นต่อชิ้น

• เหตุผลที่ต้องใช้เบรค: หยุดตำแหน่งสินค้าได้แม่นยำ
• ใช้ในระบบ Pick & Place, บรรจุ, ชั่งน้ำหนักอัตโนมัติ
• ป้องกันสินค้าตกหล่นหรือล้นไลน์

ตัวอย่าง:

• สายพานลำเลียงกล่องในโกดัง
• สายการผลิตที่มีการสแกนหรือป้อนสินค้าเข้าเครื่อง
• สายพานที่ต้องหยุดสินค้าตรงหัวอ่านบาร์โค้ด

5. งานระบบปิด-เปิดอัตโนมัติ (Automatic Doors/Gates)

เช่น ประตูโรงงาน, ประตูรั้วไฟฟ้า, ประตูหมุน

• เหตุผลที่ต้องใช้เบรค: ป้องกันประตูไหลย้อน หรือปิดไม่สุด
• ช่วยล็อกประตูในตำแหน่งเปิด/ปิด
• ปลอดภัยสำหรับคนและรถที่สัญจร

ตัวอย่าง:

• ประตูโรงงานเปิดปิดอัตโนมัติ
• ประตูรั้วบ้านควบคุมด้วยรีโมต
• ประตูหมุนในห้างหรือโรงพยาบาล

6. งานที่ต้องหน่วงหรือควบคุมความเร็ว (Dynamic Braking or Controlled Stop)

เช่น เครื่องทดสอบแรงดึง, โต๊ะหมุนอุตสาหกรรม, ระบบหมุนที่มีโหลดเฉื่อยสูง

• เหตุผลที่ต้องใช้เบรค: ควบคุมการหยุดให้เรียบ ไม่กระชาก
• ลดการสั่นสะเทือนเมื่อหยุด
• ช่วยถนอมอุปกรณ์ต่อพ่วง

ตัวอย่าง:

• โต๊ะหมุนอัตโนมัติในสายการประกอบ
• เครื่องมือทดสอบวัสดุ
• ระบบหมุนที่ต้องล็อกชิ้นงานเป๊ะๆ ก่อนทำขั้นตอนถัดไป

7. งานที่ต้องหยุดทันทีเมื่อเกิดฉุกเฉิน (Emergency Stop System)

• เบรคจะทำงานเมื่อเกิดสัญญาณฉุกเฉิน เช่น การกดปุ่ม E-Stop
• ลดโอกาสเกิดความเสียหายหรืออุบัติเหตุร้ายแรง
• มาตรฐานความปลอดภัยในหลายโรงงานต้องมี

ตัวอย่าง:

• เครื่องตัดที่มีคนเข้าใกล้บริเวณอันตราย
• ระบบสายพานลำเลียงที่ยาวและหมุนเร็ว
• เครื่องจักรที่ใช้งานในพื้นที่คนเดินผ่าน

สรุปตารางการใช้งานเบรคมอเตอร์

ประเภทงาน	สาเหตุที่ใช้เบรคมอเตอร์	ตัวอย่างเครื่องจักร
ยก/ดึงแนวดิ่ง	ป้องกันของตก	รอก, เครน, ลิฟต์
อัตโนมัติ/แม่นยำ	หยุดตำแหน่งเป๊ะ	แขนกล, CNC
หยุดเร็ว	ปลอดภัย/หยุดใบมีด	เลื่อย, เจียร, กลึง
ลำเลียงสินค้า	หยุดตรงตำแหน่ง	สายพาน, บรรจุภัณฑ์
ประตู/บานเลื่อน	ล็อกตำแหน่งเปิด-ปิด	ประตูรั้ว, ประตูโรงงาน
ควบคุมหมุน	หยุดเรียบ/ป้องกันไถล	โต๊ะหมุน, เครื่องทดสอบ
ฉุกเฉิน	หยุดทันที	ระบบ E-Stop